Het belgische zorglandschap is volop in ontwikkeling

De belangrijkste trends en uitdagingen op een rij

Het Belgische zorglandschap is volop in ontwikkeling, sinds de voormalige Minister van Volksgezondheid Maggie De Block een wijziging van de ziekenhuiswet in maart 2018 heeft ingevoerd.  Om de zorg in België betaalbaar te houden, werden ziekenhuizen met deze wet verplicht om per regio samen te werken en netwerken te vormen. Onder andere deze netwerkvorming heeft verschillende trends tot gevolg. We spraken erover met Leander Taelman, accountmanager bij RVC Medical IT. 

Taelman: “Alvorens in te gaan op de trends, is het van belang om te weten hoe deze netwerken zijn opgesteld. In Vlaanderen hebben de netwerken zich gevormd per geografische ligging. In Wallonië zie je naast geografische regio’s ook verzuiling in de netwerken. Wat je daar ziet, is dat de katholieke ziekenhuizen een netwerk vormen met andere katholieke ziekenhuizen  en dat de liberale ziekenhuizen dat ook doen met andere liberale ziekenhuizen. Zo komt het dat bijvoorbeeld in Charleroi de ziekenhuizen geen netwerk vormen met elkaar, maar eerder met ziekenhuizen uit dezelfde zuil.  

Het initiële doel was dat je binnen één netwerk alle soorten zorg kon gaan aanbieden. Daar waar je eerder alle zorgtypen per ziekenhuis aanbood, is het nu de bedoeling dat de verschillende soorten zorg binnen de regio aangeboden worden.

In eerste instantie zijn ziekenhuizen op directieniveau gaan samenwerken. Dit leidde in een aantal gevallen tot fusies tussen verschillende ziekenhuizen. Artsen verplaatsen zich binnen de verschillende netwerkziekenhuizen als gevolg van deze netwerkzorg. De volgende stap is dat ziekenhuizen die aan elkaar gekoppeld zijn, op een centrale ligging één nieuw ziekenhuis starten waarin alle vestigingen bij elkaar komen.”

De netwerkvorming en andere ontwikkelingen in de zorg brengen een aantal trends en uitdagingen met zich mee, die Leander toelicht.

Beeld- en databeschikbaarheid

Taelman: “De regio’s moeten in totaliteit gaan samenwerken, overkoepelend voor heel België. Hiervoor is het van belang dat ziekenhuizen beelden en data aan elkaar beschikbaar stellen. Om dat op een uniforme manier te doen, is een uitdaging. In België wordt gewerkt met het Collaboratief Zorgplatform (CoZo); een digitaal platform dat patiënten, zorgverleners en zorginstellingen toelaat om snel en veilig medische gegevens uit te wisselen en te delen. De vraag die in België nu vooral speelt, is hoe ziekenhuizen de beelden op een automatische manier kunnen doorsluizen naar CoZo.”

Business intelligence binnen ziekenhuizen

Taelman: “Een andere vraag die steeds relevanter wordt, is hoe ziekenhuizen op basis van alle beschikbare data goede inzichten kunnen verkrijgen om besluitvorming te kunnen doen. Zo zien we dat er steeds meer vraag is naar een business-intelligence-benadering binnen ziekenhuizen, waarbij het verzamelen en analyseren van gegevens van belang is. Hun beslissingen zijn vandaag de dag veel meer gebaseerd op data dan dit vroeger het geval was. Belangrijke vragen zijn: wat hebben we gedaan, hoeveel hebben we gedaan en wat is de impact ervan?”

Wet voor continue zorgkwaliteit

“Daarnaast moeten ziekenhuizen de kwaliteit van zorgverlening kunnen garanderen. Ook hiervoor is er behoefte aan data”, aldus Taelman. “De huidige Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke heeft de kwaliteitswet in 2022 aangepast. Sindsdien zien we een grotere vraag van ziekenhuizen om inzicht te krijgen in hun data. Het is van belang dat die gegevens op een uniforme wijze getoond worden, zodat prestaties vergeleken kunnen worden. De vrees binnen ziekenhuizen is dat de financiering gekoppeld gaat worden aan de kwaliteitswet. Ziekenhuizen hebben daardoor een noodzaak om aan te tonen dat zij aan de kwaliteitseisen voldoen.”

Zorgparadox

Taelman: “Ten slotte is er een algemene ontwikkeling gaande, zowel in Nederland als België: de toenemende zorgparadox. Mensen worden ouder, leven langer, maar hebben ook complexere zorg nodig. Aan de andere kant zien we ook problemen ontstaan rondom personeelsbezetting. Veel vacatures voor zorgprofessionals worden niet ingevuld, waardoor het steeds lastiger is om kwaliteit te bieden. Hierdoor wordt zorg onpersoonlijker en komen budgetten in de gezondheidszorg onder druk te staan. Je ziet dat heel veel artsen en verpleegkundigen hun job nog altijd graag doen, maar zij meer tijd willen voor de patiënt om goede zorg met aandacht te kunnen geven.

In het verlengde daarvan wordt de manier van werken steeds meer in vraag gesteld, met als doel: het budget onder controle krijgen/houden. Elke nieuwe investering wordt getoetst of deze op een intelligente manier gebeurt en bijdraagt tot kwaliteitsverbeteringen en efficiëntie. Het is een steeds groter spanningsveld tussen goede gezondheidszorg, de laatste technieken en alles betaalbaar houden.”

Met deze grote evoluties binnen het zorglandschap in het achterhoofd, blijft RVC Medical IT zichzelf continue ontwikkelen om software te maken waardoor artsen sneller, slimmer en beter kunnen werken en er meer tijd overblijft voor goede patiëntenzorg. Ook op het gebied van business intelligence, om inzicht in uw data te krijgen, kan RVC u goed helpen. Wilt u hierover meer weten? Neem dan contact op met Leander Taelman via sales@rvc-software.be.